Het Vlijmens Ven, de Moerputten en het Bossche Broek zijn drie gebieden die samen één Natura 2000-gebied vormen ten zuidwesten van 's-Hertogenbosch. Het beekdal van de Dommel gaat hier over in laagveengebied. Door de ligging in deze overgangszone, de zogenaamde ‘Naad van Brabant’, zijn basenminnende water-, moeras- en graslandvegetaties aanwezig. Het Vlijmens Ven is een kwelgebied waar kranswiervegetaties worden aangetroffen in sloten. De Moerputten is een natuurreservaat met blauwgrasland en elzenbroekbos en het leefgebied van de zeldzame vlinder het Pimpernelblauwtje. Het Bossche Broek is een moerassig gebied in de benedenloop van de Dommel, waar blauwgraslanden aanwezig zijn.
Hoofdpunten uit het advies
Uit de analyse blijkt dat veel van de doelen voor het gebied niet worden gehaald, en dat het gebied deels al verslechterd is. Dit komt volgens de NDA onder andere door een te hoge belasting met stikstof en problemen met de waterhuishouding en waterkwaliteit. Dit is te zien in het gebied doordat er veel soorten voorkomen die er niet thuishoren, zoals grassen en kleine wilgenboompjes. Ook is het te merken aan veranderingen in de bodem, die hier en daar in het gebied gemeten zijn. Het gebied ligt op de zogeheten ‘Naad van Brabant’. De overgang tussen het beekdal van de Dommel en laagveen zorgt ervoor dat de natuur in dit gebied zonder uitzondering afhankelijk is van voldoende water, dat bovendien voldoende schoon moet zijn.De Ecologische Autoriteit ziet hoe de natuurbeheerder, ondanks de bedreigingen, zijn best doet de natuur in het gebied zo goed mogelijk te beheren. Ook is nieuwe natuur aangelegd, om het gebied robuuster te maken. Om te voorkomen dat het gebied verder verslechtert en om reeds opgetreden verslechtering terug te draaien, moeten echter wel snel extra maatregelen genomen worden voor stikstof, water en bodem.
De Ecologische Autoriteit is van oordeel dat de provincie zich voor het kiezen van de juiste watergerichte maatregelen eerst verder moet verdiepen in het watersysteem. De NDA is op dit punt niet compleet. De provincie heeft zelf al een start gemaakt met het opstellen van een zogenaamde ecohydrologische systeemanalyse: de Ecologische Autoriteit onderschrijft het belang hiervan en adviseert deze analyse op te nemen in de NDA en ook om de maatregelen die eruit komen met urgentie te nemen.
Samenvattend: de Ecologische Autoriteit adviseert de natuurdoelanalyses te verbeteren met aanvullende informatie zodat goede besluiten genomen kunnen worden in het gebiedsprogramma. Tegelijk moet niet gewacht worden met maatregelen tot alle kennis compleet is. Een aantal knelpunten en oorzaken zijn duidelijk. De Ecologische Autoriteit adviseert om daar nu al tot actie over te gaan.
Overige gegevens
Betrokken overheden
| Provincie Noord-Brabant (voortouwnemer) |
| Waterschap Aa en Maas |
| Waterschap De Dommel |
Overige betrokken partijen
| De Vlinderstichting |
| Natuurmonumenten |
| Staatsbosbeheer |
Samenstelling laatste werkgroep
| prof. dr. Rien Aerts |
| dr. Casper Cusell |
| drs. Gert Dekker |
| drs. Marieke van Rhijn (voorzitter) |
| prof. dr. Lisette de Senerpont Domis |
| drs. Willemijn Smal (secretaris) |
Regio: Noord-Brabant
Natura 2000-gebied: Vlijmens Ven, Moerputten en Het Bossche Broek
Landschapstype: Beekdallandschap, Laagveen- en zeekleilandschap
Natuurtype: N03 Beken en bronnen, N04 Stilstaande wateren, N10 Vochtige schraalgraslanden, N14 Vochtige bossen