De Ecologische Autoriteit heeft twee adviezen uitgebracht over de natuurdoelanalyses die de provincie Noord-Brabant heeft opgesteld voor de Natura 2000-gebieden Kampina & Oisterwijkse Vennen en Langstraat. De stikstofbelasting in deze gebieden is te hoog en het grondwater staat op veel plekken juist te laag. Zonder extra ingrepen zal de natuur in beide gebieden verder achteruitgaan. De provincie kan bestaande natuurinformatie beter benutten, zodat duidelijker wordt welke maatregelen nodig zijn voor natuurherstel.
Kampina & Oisterwijkse Vennen
De Kampina & Oisterwijkse Vennen herbergt een typisch Brabants dekzandlandschap met bossen, vennen, heide en overgangen naar beekdalen. De grote diversiteit maakt het gebied aantrekkelijk voor veel planten en dieren. De natuur in het gebied heeft last van te weinig aanvoer van grondwater, te lage grondwaterstanden en te veel stikstofneerslag. Ook vormen ganzen in de vennen, verstoring en versnippering van het gebied belangrijke knelpunten.
Door deze knelpunten is de natuur in de afgelopen decennia waarschijnlijk achteruitgegaan, maar de natuurdoelanalyse bevat te weinig gegevens om dit te onderbouwen. In het gebied wordt veel onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld water, bodem en de staat van de natuur. Door betere benutting van beschikbare gegevens wordt zichtbaar hoe ernstig de achteruitgang is.
Betere benutting van natuurinformatie zal ook helpen om effectieve herstelmaatregelen in beeld te krijgen. Volgens de natuurdoelanalyse zijn verschillende maatregelen denkbaar om de grondwaterstanden omhoog te brengen. Een combinatie van maatregelen zal het grootste effect hebben: het beperken van wateronttrekkingen én het verhogen van waterpeilen in de omgeving.
Langstraat
De Langstraat is een oer-Nederlands ‘slagenlandschap’ tussen Waspik en Waalwijk. Slagen zijn lange, smalle percelen grond, die door sloten van elkaar zijn gescheiden. De Langstraat ligt aan de voet van de hoge Brabantse zandgrond. Zowel de kleine als de grote modderkruiper voelen zich hier thuis.
Het gebied is in de afgelopen decennia aangetast door stikstofneerslag, meststoffen in het grondwater en verdroging, maar de natuurdoelanalyse geeft geen volledig beeld van trends in de natuur door de jaren heen. De mate van verslechtering is hierdoor niet precies vast te stellen. Daarom is ook niet goed te bepalen welke herstelmaatregelen nodig zijn.
Een recent, grootschalig herinrichtingsplan zal waarschijnlijk een positieve bijdrage leveren aan de waterhuishouding en de natuurkwaliteit in het gebied, maar het is onzeker of dit voldoende is. De natuurdoelanalyse gaat hier te weinig op in. Voor het vaststellen van het totale maatregelenpakket zijn meer gegevens nodig over de huidige natuuroppervlakte, het watersysteem en de water- en bodemkwaliteit.
Bestaande natuurinformatie helpt bij natuurherstel
De provincie Noord-Brabant kan, kortom, in de natuurdoelanalyses voor beide gebieden beter gebruikmaken van beschikbare natuurinformatie, zodat goede besluiten genomen kunnen worden in het gebiedsprogramma. Tegelijk moet niet gewacht worden met maatregelen tot alle kennis compleet is. Een aantal knelpunten en oorzaken is duidelijk. De Ecologische Autoriteit adviseert daarom nu al tot actie over te gaan.
Over de Ecologische Autoriteit
De Ecologische Autoriteit is ingesteld door de minister voor Natuur en Stikstof en beoordeelt of alle beschikbare en juiste informatie gebruikt wordt voor besluitvorming over beschermde natuur. Alle provincies moeten natuurdoelanalyses opstellen waarin zij per gebied laten zien of de natuurdoelen met de huidige maatregelen worden gehaald of dat er meer nodig is voor natuurherstel. Deze onderbouwing is nodig voor de maatregelen die later worden opgenomen in provinciale gebiedsprogramma’s.
De Ecologische Autoriteit bracht al over 77 gebieden advies uit. In totaal worden ruim 130 natuurdoelanalyses beoordeeld. Alle adviezen zijn te downloaden via deze pagina.