5091

Het Elperstroomgebied heeft ernstig te leiden onder verdroging en een stevige aanpak is nodig om te zorgen dat de natuur zich nog kan herstellen. Dat concludeert de Ecologische Autoriteit na toetsing van de natuurdoelanalyse, die de provincie Drenthe recent heeft opgesteld voor het gebied. Ondanks de inspanningen om de waardevolle natuur te beschermen, blijkt uit de analyse dat naast droogte ook stikstofvervuiling en versnippering de biodiversiteit in het gebied bedreigen. Hoewel de autoriteit de inzet van de betrokken partijen waardeert, is het dringende advies om verder actie te ondernemen, vooral rondom het gebied.

Het Elperstroomgebied in Drenthe is een natuurlijk gevormde laagte die zijn oorsprong vindt in de ijstijden. Dit gebied, gekenmerkt door zijn unieke beek- en esdorpenlandschap met waardevolle graslanden, ligt tussen de boswachterijen van Grolloo en Schoonloo op voormalige heidegronden. Dankzij zijn bijzondere geologische en bodemkundige eigenschappen ontvangt het Elperstroomgebied in de winter en het voorjaar relatief kalkrijk grondwater. Daardoor is het de thuisbasis van kalkmoerassen die aanzienlijke ecologische waarde hebben.

In het Elperstroomgebied zijn volgens de natuurdoelanalyse verschillende oorzaken voor de verdroging, die de natuur onder druk zet. Het gebied wordt droger door het gebruik van water voor planten in de landbouw, het winnen van zand en de aanplant van naaldbomen. Door de klimaatverandering wordt dit nog erger. Ook komt via de lucht teveel stikstof het gebied binnen en via het water mest vanuit de landbouw. Het gebied is bovendien klein en ligt geïsoleerd. Ondanks het feit dat de gebruikte gegevens in de NDA niet helemaal compleet zijn, toont de natuurdoelanalyse duidelijk aan dat de natuur in het gebied achteruit is gegaan, bijvoorbeeld omdat soorten zijn verdwenen.

De Ecologische Autoriteit heeft waardering voor de inspanningen van de opstellers van de natuurdoelanalyse, waarin veel kennis en ervaring samengebracht zijn. De wezenlijke problemen die zich in en om het gebied afspelen zijn goed beschreven. Zo is duidelijk dat een groot deel van de droogte wordt veroorzaakt door activiteiten buiten het gebied, en dat dus ook buiten het gebied maatregelen nodig zijn. Meer inzicht in het watersysteem kan voor de toekomst mogelijk nog meer effectieve maatregelen in beeld brengen om de droogte in het gebied tegen te gaan. Veel belangrijke maatregelen zijn nu al duidelijk en kunnen snel opgestart worden. Dat is ook hard nodig, gezien de problemen in het gebied.

In totaal beoordeelt de Ecologische Autoriteit de Natuurdoelanalyses van ruim 130 Natura 2000- gebieden in Nederland. Alle tot nu toe uitgebrachte adviezen zijn via deze pagina te vinden.