De natuur op Texel wordt bedreigd door intensieve recreatie, te weinig verstuiving en droogte. Ook verzuurt de bodem door te veel stikstof. Zonder extra ingrepen zal de natuur achteruitgaan. Voor herstel op de lange termijn is meer inzicht nodig in de ecologische condities die noodzakelijk zijn om natuurdoelen te bereiken. Dit staat in het advies van de Ecologische Autoriteit over de natuurdoelanalyse van de provincie Noord-Holland voor het Natura 2000-gebied Duinen en Lage Land Texel. Aanvullende maatregelen zijn nodig. Ook de keuze om de toegang tot delen van het eiland te beperken voor toeristen kan daar onder vallen.
De Texelse natuur is van grote internationale waarde, door de aaneengesloten duingebieden, de hoge diversiteit aan landschapstypes en de bijzondere samenstelling van de broedvogelpopulaties. De westzijde van het eiland bestaat uit een uitgestrekt duingebied met een grote kwelder (slufter), afwisselend graslanden, heiden en duinvalleien. In het midden en oostelijk deel (Lage Land) liggen polder- en moerasgebieden, graslanden en ruigten. Hier bevinden zich vogelreservaten.
Duinen Texel onder druk door intensieve recreatie en gebrek aan dynamische processen
Het grote aantal recreanten dat Texel jaarlijks bezoekt leidt in de duinen en op het strand tot verstoring van broedvogels. De duinen groeien dicht door oprukkende, snelgroeiende struiken en planten. Konijnen die deze planten eten en zo helpen om de duinen open te houden, zijn er niet of nauwelijks meer. Zee, strand en duinen worden door verschillende partijen beheerd (Rijkswaterstaat, Gemeente Texel, Staatsbosbeheer), maar het is onduidelijk of de partijen genoeg samenwerken in het omgaan met recreatiedruk om de instandhoudingsdoelen te behalen.
Lage Land Texel verdroogt
In vooral het Lage Land is sprake van vermesting en vraatschade aan oevervegetatie door ganzen. De zilte graslanden hebben last van verdroging door de lage polderpeilen in het omliggende landbouwgebied. Hierdoor verslechtert de waterkwaliteit en nemen zeldzame vegetaties (zoals kranswieren) sterk af.
Zorg voor goed inzicht in het ecologisch functioneren van het hele gebied
De Ecologische Autoriteit constateert dat de provincie Noord-Holland al goede maatregelen heeft getroffen en adviseert een Landschaps Ecologische Analyse (LESA) te maken en een integrale visie voor heel Texel op te stellen. Daarin kan natuur, landbouw, recreatie en klimaatverandering betrokken worden. Ga daarnaast in op de samenhang van Texel met aangrenzende natuurgebieden Noordzeekust en Waddenzee en de hier van belang zijnde drukfactoren en betrek hierbij de beherende partijen.
De aanvullende maatregelen die hier uit voortvloeien moeten snel uitgevoerd worden om het risico van (verdere) verslechtering van de natuur te verkleinen. Denk hierbij aan het sturen op waar recreanten (op stranden, in zee en in duinen) wel of niet mogen komen. Zorg voor meer verstuivingen, bijvoorbeeld door het aanbrengen van openingen in de zeereep. Het verbeteren van de waterhuishouding in het Lage Land, bijvoorbeeld door hydrologische bufferzones te creëren en sloten te verleggen.
De Ecologische Autoriteit bracht inmiddels over 100 gebieden advies uit. In totaal beoordeelt de Ecologische Autoriteit de Natuurdoelanalyses van ruim 130 Natura 2000-gebieden in Nederland. De tot nu toe uitgebrachte adviezen zijn via deze pagina te vinden.