De Ecologische Autoriteit heeft advies uitgebracht over de natuurdoelanalyse van de provincie Utrecht voor het Natura 2000-gebied Botshol. De natuur in het gebied staat onder druk door te hoge stikstofdepositie en door fosfaten die vrijkomen bij de inlaat van water in het gebied. Er zijn al veel goede beheermaatregelen genomen in Botshol, maar dat is onvoldoende voor herstel van de natuur. Er moeten snel aanvullende maatregelen worden genomen om verdere achteruitgang van de natuur tegen te gaan.
Botshol is een vogelrijk laagveengebied met plassen, sloten, rietland, moerasbos en polders in het noordwesten van de provincie Utrecht. Veel water zijgt weg uit het gebied naar de naastgelegen diepe polders. Ter compensatie wordt water ingelaten aan de andere zijde van Botshol. Dit inlaatwater heeft lange tijd een slechte kwaliteit gehad. Daardoor zit er veel fosfaat in de waterbodems van het gebied. Bij het inlaten van water komt dat door de stroming vrij uit de bodem. Dat is slecht voor de waterkwaliteit. Het is daarom essentieel voor de natuur in het gebied om water beter vast te houden: hoe minder water er wegzijgt, des te minder hoeft er te worden ingelaten.
Snel maatregelen nodig om water vast te houden
Er zijn al diverse beheermaatregelen voor natuurherstel genomen, maar daarmee worden de doelen voor de natuur nog niet gehaald. Door extra maatregelen te nemen kan de provincie beperken dat de natuur verder achteruitgaat en het in de toekomst moeilijker wordt om de natuurdoelen te halen. Goed onderbouwde maatregelen, waarvan zeker is dat ze werken, zijn bijvoorbeeld maatregelen die zorgen dat er minder stikstof in het gebied neerslaat en dat er minder water met fosfaat wordt ingelaten vanuit de omgeving.
Inzicht nodig in bronnen van stikstof en fosfaat
De natuurdoelanalyse mist nog belangrijke informatie, bijvoorbeeld over de effecten van de al genomen beheermaatregelen in Botshol. Bovendien is beter inzicht nodig in de belangrijkste bronnen van stikstof en fosfaat en hoe deze elementen doorwerken in bodem, water en lucht, en daarmee in de wisselwerking met planten en dieren. Hiermee worden niet alleen de problemen en oorzaken duidelijker, maar ontstaat ook beter zicht op de specifieke bronnen en effectieve maatregelen.
Tegelijk moet niet worden gewacht met maatregelen tot alle kennis compleet is. Een aantal knelpunten en oorzaken zijn duidelijk. Problematisch is in elk geval de grote wegzijging van water naar de omliggende diepe polders. Hierdoor moet steeds weer water worden ingelaten, waardoor verkeerde stoffen in de natuur terecht komen. Het vasthouden van water in het gebied is een belangrijke knop waaraan gedraaid kan worden om de natuur weer gezond te maken.
De Ecologische Autoriteit is ingesteld door de minister voor Natuur en Stikstof en beoordeelt of alle beschikbare en juiste informatie gebruikt wordt voor besluitvorming over beschermde natuur. Alle provincies moeten natuurdoelanalyses opstellen waarin zij per gebied laten zien of de natuurdoelen met de huidige maatregelen worden gehaald of dat er meer nodig is voor natuurherstel. Deze onderbouwing is nodig voor de maatregelen die later worden opgenomen in provinciale gebiedsprogramma’s.
De Ecologische Autoriteit heeft inmiddels over 73 gebieden advies uitgebracht. In totaal worden ruim 130 natuurdoelanalyses beoordeeld. Alle adviezen zijn te downloaden via deze pagina.