Het gebied 'Oudegaasterbrekken, Gouden Bodem & Fluessen' bestaat uit een aantal grote meren en plassen en omringende oeverlanden en polders. Het gebied ligt in het Lage Midden, een laaggelegen veen en klei-op-veengebied in midden Fryslân, dat tussen de hogere zandgronden in het oosten en de kleigronden in het westen ligt. Aan het begin van de jaartelling moet het Lage Midden hebben bestaan uit uitgestrekte zeggenmoerassen en moerasbossen. Vanaf circa de tiende eeuw werd het gebied op kleine schaal in gebruik genomen. Aan het eind van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw werden diverse gemalen aangelegd, waarmee de waterstanden beter gecontroleerd konden worden en veel meer gebieden ontpolderd werden. Het is een open gebied met een afwisseling van intensief gebruikte graslanden, extensief gebruikte zomerpolders en boezemlanden en vaarten, plassen en grote meren, met daarlangs plaatselijk brede rietkragen. De plassen met open water zijn ontstaan door vervening.
Hoofdpunten uit het advies
Het Rijk heeft gekozen om voor gebieden zonder (naderende) overbelasting van stikstof een verkorte NDA voor te schrijven. Die bestaat uit een AERIUS-berekening en een korte onderbouwing.Het gebied Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving loopt risico op stikstof overbelasting, waardoor volgens de Ecologische Autoriteit een reguliere NDA door provincie Fryslân zou moeten worden opgesteld.
Voor het in stand houden van Natura 2000-gebieden zijn ook doelen voor niet-stikstofgevoelige natuur vastgesteld. Het behalen van die doelen hangt af van factoren zoals: huidige beheermaatregelen, waterkwaliteit en recreatie. Goede beheermaatregelen voor niet-stikstofgevoelige natuur kunnen ook positieve effecten hebben op stikstofgevoelige natuur, maar soms ook negatieve. Inzicht in de effecten van beheermaatregelen op beide natuursoorten is daarom noodzakelijk voor integraal beheer. Ook voor natuurwaarden die niet direct verbonden zijn met de instandhoudingsdoelstellingen.
Op basis van de verkorte NDA kan de Ecologische Autoriteit niet nagaan of de natuurdoelen worden gehaald. De Ecologische Autoriteit adviseert in de NDA voor het gebied Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving de scope te verbreden tot alle doelen. Dan ontstaat een volwaardige NDA en kan voor alle doelstellingen in het gebied vastgesteld worden of deze worden gehaald en of extra maatregelen nodig zijn. Zo kan het belang van beschermde natuur volwaardig meewegen bij de besluitvorming over het gebied Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving.
Overige gegevens
Betrokken overheden
| Provincie Fryslân (voortouwnemer) |
Samenstelling laatste werkgroep
| dr. Wilfried ten Brinke |
| dr. Henk Everts |
| Daan Jacobs, MSc (secretaris) |
| Marja van der Tas (voorzitter) |
| ing. Rob Vogel |
Regio: Friesland
Natura 2000-gebied: Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving
Landschapstype: Laagveen- en zeekleilandschap
Natuurtype: N04 Stilstaande wateren, N05 Moerassen